تأثیر قهوه بر خواب و بیداری
تحقیقات بسیاری بر روی تاثیر قهوه بر روی بیداری و اختلالات خواب انجام شده است. به زبان ساده می‌توان گفت قهوه یکی از موثرترین نوشیدنی‌ها است و تاثیرات آن بر روی بدن باورنکردنی است. مصرف روزانه قهوه به دلیل داشتن کافئین، سطح هوشیاری و توجه شما را افزایش می‌دهد. کافئین به عنوان یک ماده‌ی محرک شناخته می‌شود که مصرف آن بسیار انرژی زا است اما پس از چندین ساعت، نتیجه‌ی معکوس داده و باعث خواب‌آلودگی می‌شود.
نوشیدن روزانه قهوه بدلیل کافئین موجود در آن که از شناخته شده‌ترین مواد روان گردان دنیا می‌باشد، باعث افزایش سطح هوشیاری و تمرکز شده و می‌تواند فعالیت مغز را بهبود بخشد. کافئین یک داروی شناخته شده است که سیستم عصبی بدن را تحریک می‌کند. کافئین با افزایش متابولیسم بدن، ضربان قلب را افزایش می‌دهد و باعث بالارفتن سطح هوشیاری و انرژی می‌شود. 99 درصد کافئین موجود در قهوه، بعد از 45 دقیقه جذب شده و وارد خون می‌شود که این روند باعث کاهش ترشح سروتونین شده و خواب‌آلودگی را کم می‌کند. ترشح این هورمون در مغز، خواب‌آلودگی و احساس گرسنگی را به همراه دارد.
همچنین کافئین موجود در قهوه باعث بالارفتن هورمون دوپامین در بدن می‌شود. در نتیجه، باعث افزایش تمرکز و کاهش خستگی نیز می‌شود. مصرف روزانه این نوشیدنی بی‌نظیر به میزان دو تا سه فنجان، فعالیت سیستم مرکزی عصبی را افزایش می‌دهد.قهوه موجب بهبود تفکر منطقی و سرعت واکنش‌های رفتاری انسان می‌شود. همچنین باعث شناسایی تأثیر کلمات مثبت به دلیل تأثیر کافئین، بر بخشی از مغز می‌شود که مسئول شناخت گفتار و زبان است.
قهوه و هوشیاری
تا زمانی که بدن، تمام کافئین را متابولیزه کند، تأثیر آن باقی می‌ماند. هرچند به طور دقیق نمی‌توان گفت چقدر طول می‌کشد. این میزان در اشخاص مختلف، متفاوت است. به طور کلی بیشترین اثر کافئین در بدن، 15 تا 45 دقیقه بعد از مصرف این ماده است. اما سوالی که اینجا مطرح می‌شود این است که کدام قهوه می‌تواند برای افزایش هوشیاری و تمرکز موثرتر باشد؟
از مهم‌ترین دلایلی که افراد بخاطر آن قهوه می‌نوشند، رفع خستگی و بهبود عملکرد ذهنی بدن است. ماده‌ای که به افزایش هوشیاری شما کمک می‌کند، کافئین است. بنابراین قهوه‌ای که بیشترین میزان کافئین را دارد، می‌تواند موثرتر باشد. همانطور که می‌دانید دو گونه اصلی و تجاری قهوه، عربیکا و روبوستا هستند که علاوه بر تفاوت‌های ظاهری، در عطر و طعم و میزان کافئین نیز یاهم متفاوتند. دانه های روبوستا دارای تلخی بیشتر، عطر کمتر و البته کافئین بیشتری نسبت به دانه‌های عربیکا است. پس برای افزایش هوشیاری و بیداری، قهوه‌ای با درصد روبوستای بالاتر انتخاب مناسبی برای شماست.
اسپرسو بیشترین میزان کافئین در بین نوشیدنی‌های گرم را دارد. در 44 میلی گرم اسپرسو، 77 میلی گرم کافئین وجود دارد که می‌تواند انتخاب مناسبی برای یک روز شلوغ کاری باشد. قهوه‌های دمی دارای کافئین کمتری است. به طوری که در هر 8 اونس قهوه دمی، 95 میلی گرم کافئین وجود دارد. قهوه کلد‍‌برو نیز به دلیل کافئین بالای آن، یک گزینه خوب برای یک روز پرکار محسوب می‌شود.
رابطه قهوه و بی‌خوابی
کافئین به عنوان یک ماده‌ی محرک شناخته می‌شود که مصرف آن در ابتدای روز بسیار انر‌ژی‌زا است اما پس از چندین ساعت، نتیجه‌ی معکوس داده و باعث خواب‌آلودگی می‌شود.
پس از مصرف قهوه، واکنش متقابلی بین کافئین و ادنوزین که هورمون خواب آلودگی است، به وجود می‌آید. با مصرف کافئین، ترشح این هورمون کاهش یافته که برای جلوگیری از این اتفاق، بدن ادنوزین بیشتری ترشح می‌کند. زمانی که تاثیر قهوه در بدن از بین رفت، میزان بالای هورمون ادنوزین که برای مقابله با کافئین ترشح شده بود، در بدن باقی مانده است و باعث حس آرامش و خواب آلودگی شما می‌شود. بنابراین نوشیدن قهوه در واقع حس خواب آلودگی و خستگی را برای مدتی سرکوب می‌کند. همین امر باعث افزایش سطح هوشیاری و تمرکز فرد می‌شود. اگر از مشکلات خواب رنج می‌برید و خواب راحتی ندارید، سعی کنید این نوشیدنی بی‌نظیر را در هنگام عصر مصرف کنید.
در مورد سنجش تاثیر قهوه بر روی بیداری، بهترین زمان مصرف قهوه بین چهار تا شش ساعت قبل از خواب می‌باشد. همچنین اگر خوابتان دچار اختلال شده است، می‌توانید با بوییدن قهوه، استرسی که ناشی از بی‌خوابی است را کاهش دهید. زیرا با قرار گرفتن در معرض بوی قهوه، تولید پروتئین‌های عامل استرس کاهش یافته و در نتیجه می‌توانید خواب آسوده ای داشته باشید.
یک خواب آرام شبانه، می‌تواند در افزایش هوشیاری شما در روز بعد کاری نیز موثر باشد. بنابراین از آنجا که کافئین در بدن چند ساعت باقی می‌ماند، پیشنهاد می‌شود چند ساعت مانده به زمان خواب، از مصرف کافئین اجتناب نمایید تا دچار بی خوابی نشوید.
مطالعه این مطلب نیز پیشنهاد می شود: فواید نوشیدن قهوه برای سلامتی
زمان مناسب نوشیدن قهوه
برخی افراد عادت دارند به محض بیدار شدن، قهوه بنوشند. تحقیقات زیادی نشان دهنده تاثیر قهوه بر سلامت بدن و ذهن بوده است. اما از این نکته غافل نشوید که نوشیدن قهوه با معده خالی توصیه نمیشود. چرا که اسید هیدروکلریک معده را افزایش داده و باعث سوزش آن می‌شود. بنابراین افرادی که دچار زخم معده و التهاب معده هستند، قهوه خود را همراه با صبحانه‌ای کامل و یا حداقل در شرایطی که معده کاملا خالی نیست، مصرف کنند.
همچنین نوشیدن قهوه با معده خالی، علاوه بر افزایش کوتاه مدت فشار خون، باعث افزایش اضطراب و اختلال در تمرکز نیز می‌شود. چرا که با بیدار شدن، هورمونی به نام کورتیزول در بدن ترشح می‌شود که باعث هوشیاری و تمرکز فرد می‌شود.
مطالعات نشان داده است که با نوشیدن قهوه با معده خالی هنگام صبح، در عملکرد این هورمون اختلال ایجاد شده و می‌تواند نتیجه معکوس دهد. همچنین نوشیدن قهوه با معده خالی به افرادی که مشکل کیسه صفرا دارند توصیه نمیشود. چرا که با اینکار کیسه صفرا منقبض شده و عملکرد آن مختل می‌شود. در این صورت ممکن است دچار بی اشتهایی، تب، استفراغ، اسهال و درد شدید شوید.
بهترین زمان نوشیدن قهوه 10 صبح تا 12 ظهر و 2 بعد از ظهر تا 5 عصر می‌باشد. به این دلیل که در این ساعات از روز، میزان کورتیزول (هورمون استرس) که با میزان هوشیاری نیز مرتبط است، در پایین‌ترین سطح خود قرار دارد. پس با مصرف این نوشیدنی بی‌نظیر در زمان مناسب، از فواید بی‌شمار آن بهره‌مند شوید.
در انتها بد نیست این مطلب را نیز مشاهده کنید : قهوه و سلامتی