تاثیر کافئین بر بدن انسان

بسیاری افراد از نوشیدن یک فنجان قهوه صبح‌گاهی به هنگام بیدار شدن به‌منظور افزایش سطح انرژی خود، لذت می‌برند. درواقع، قهوه یکی از محبوب‌ترین نوشیدنی‌های جهان در تمام سنین بوده که برای سلامتی نیز بسیار مفید است؛ علت آن، وجود ماده‌ای به نام کافئین در قهوه است.
کافئین؛ ماده‌ای که موجب تحریک مغز و سیستم عصبی بدن انسان می‌شود.

کافئین را می‌توان در بسیاری از نوشیدنی‌ها‌ و خوراکی‌ها مانند قهوه، چای سیاه و سبز، نوشیدنی‌های انرژی‌زا، میوه برخی درختان و همچنین کاکائو یافت. هرکدام از این مواد غذایی حاوی درصدهای متفاوتی از کافئین هستند؛ برای مثال، میزان درصد کافئین قهوه و نوشابه‌های انرژی‌زا بسیار بیشتر از شکلات و چای است. پس، اینکه تقریبا همه افراد، هر روز به نوعی درصدهای متفاوتی از کافئین را مصرف می‌کنند، تعجب‌آور نخواهد بود.

کافئین یک محرک است؛ به این معنی که فعالیت‌های مغز و سیستم عصبی بدن را افزایش داده و همچنین موجب افزایش گردش شیمیایی هورمون‌هایی مانند کورتیزول و آدرنالین در بدن می‌شود.

نوشیدنی محبوب قهوه که دارای میزان قابل‌توجهی کافئین است، فواید بسیاری در افزایش سطح انرژی، ارتقای مدیریت کاهش وزن، افزایش عملکرد ورزشی، محافظت در برابر برخی بیماری‌ها و.. دارد که مطالعات بسیاری روی آن‌ها انجام شده است.

دوزهای کم کافئین می‌تواند موجب احساس شادابی و تمرکز شده و در عین حال دوزهای زیاد آن می‌تواند اضطراب و مشکل در خوابیدن را به‌دنبال داشته باشد.

قهوه ریو، قدیمی ترین برند قهوه در ایران

مکانیسم جذب کافئین توسط بدن

مکانیسم جذب کافئین توسط بدن

کافئین به‌خوبی توسط بدن جذب شده و اثرات کوتاه‌مدت آن معمولا بین 5 تا 30 دقیقه پس از مصرف مشاهده می‌شود. این اثرات می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
• بهبود عملکرد
• بهبود حافظه
• افزایش هوشیاری ذهنی
• افزایش انرژی فیزیکی بدن
• …
بسته به هر فرد، این اثرات می‌تواند تا 12 ساعت نیز ادامه داشته باشد.

میزان مجاز مصرف کافئین در روز

نحوه واکنش بدن به کافئین به موارد مختلفی از جمله توده بدن، سلامت کلی و متابولیسم بستگی دارد. همچنین توجه به این موضوع که آیا بدن به دریافت دوزهای منظم کافئین عادت کرده است یا خیر و میزان مصرف در هر وعده نیز مهم است.
سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) مقدار400 میلی‌گرم در روز یا کمتر را دوز قابل قبول جهت مصرف کافئین برای یک فرد نرمال و سالم می‌داند.
400 میلی‌گرم تقریبا برابر با 4 فنجان قهوه در روز است، اگرچه میزان کافئین موجود در نوشیدنی‌های مختلف، بستگی نوع دم کردن آن و همچنین اندازه نوشیدنی دارد و با یکدیگر بسیار متفاوت هستند.

میزان مجاز مصرف کافئین در روز

فواید کافئین برای بدن

نوشیدن قهوه کافین‌دار، فهرست بلندبالایی از فواید بالقوه دارد؛ فوایدی که موجب می‌شود به‌محض باز شدن چشم‌ها به‌دنبال دم‌کردن قهوه‌ای خوش‌عطر باشیم و خبر خوب این است که خیلی بیشتر از آن چیزی که تصور می‌کنید، به دست خواهید آورد.

افزایش سطح انرژی

کافئینی که در قهوه یا هر ماده غذایی حاوی کافئین وجود دارد، موجب تحریک و در نهایت افزایش میزان ترشح دوپامین در مغز می‌شود. دوپامین تاثیرات مثبت بسیاری بر هوش، میزان سرزندگی و انگیزه در افراد دارد.
در نتیجه، افزایش ترشح دوپامین و به دنبال آن، ایجاد حس لذت باعث بالا رفتن سطح انرژی می‌شود.

هوشیاری

از بارزترین مزایای نوشیدن قهوه حاوی کافئین، کسب حس هوشیاری از آن است. کافئین به‌عنوان محرک سیستم عصبی مرکزی، هنگامی که به مغز می‌رسد، موجب هوشیاری می‌شود؛ بالطبع بدن انسان کمتر دچار احساس خستگی و خواب‌آلودگی خواهد شد.
یک فنجان قهوه دارای کافئین، توجه و هوشیاری انسان را افزایش می‌دهد و همچنین در درازمدت ممکن است موجب تقویت حافظه نیز بشود و زمان پاسخ و دقت را بهبود می‌بخشد.
تجربه نشان می‌دهد که قهوه‌نوش‌ها، افرادی فعال و اجتماعی‌تر نسبت به سایر افراد جامعه هستند.

کاهش وزن

کافئین در برخی موارد تاثیراتی بر تسریع کاهش وزن یا جلوگیری از افزایش وزن دارد.
این ماده غذایی ارزشمند، با سرکوب اشتها و کاهش موقتی میل به خوردن، می‌تواند روند کاهش وزن را بهبود بخشد.
یکی دیگر از خاصیت‌های آن، بالا بردن سطح دما و انرژی بدن است که در نتیجه به هضم بهتر و آسان‌تر غذا کمک می‌کند. معمولا محصولاتی نظیر برخی قرص‌ها و مکمل‌های لاغری، حاوی کافئین هستند.
از سوی دیگر، مصرف کافئین می‌تواند میزان ذخیره چربی را تغییر دهد و به سلامت روده کمک کند. این فرایند در درازمدت موجب کاهش وزن و چربی در بدن افراد خواهد شد.
البته اینکه کافئین چگونه روی افراد تأثیر می‌گذارد، به ساختار ژنتیکی و میزان نوشیدنی نیز بستگی دارد.

بهبود عملکرد ورزشی

کافئین می‌تواند شدت عملکرد بدنی را در طول تمرینات استقامتی بهبود بخشد.
آژانس ایمنی غذای اروپا (EFSA) تایید می‌کند که کافئین می‌تواند عملکرد ورزشکاران را به‌خصوص در ورزش‌های استقامتی افزایش دهد. این ماده با بهبود عملکرد فیزیکی بر سرعت راه رفتن نیز تاثیرگذار است.

سیستم عصبی مرکزی

کافئین یکی از موادی است که به عنوان عنصری رایج در تهیه داروهای درمان خواب‌آلودگی، سردرد و میگرن استفاده می‌شود.
مؤسسه ملی سلامت (NIH) یادآوری می‌کند که این فواید به دلیل استفاده از دانه‌های قهوه و میزان کافئین درون آن است.

زندگی طولانی‌تر

مطالعاتی که اخیرا در دانشگاه هاروارد آمریکا صورت گرفته است، نشان می‌دهد، افرادی که مرتب قهوه می‌نوشند کمتر در معرض مرگ‌ومیر ناشی از برخی از علل اصلی مرگ مانند، بیماری‌های قلبی-عروقی، سکته مغزی، دیابت نوع 2، بیماری‌های کلیوی و پارکینسون هستند.

تقویت حافظه

کافئین حافظه بلند‌مدت را بهبود می‌بخشد. درواقع، مطالعات نشان داده‌اند که مصرف متوسط کافئین خطر ابتلا به زوال عقل و آلزایمر را کاهش می‌دهد. در فنلاند، جایی که بیشترین میزان حجم قهوه در سال مصرف می‌شود، مردم کمترین میزان ابتلا به آلزایمر را دارند.

فواید کافئین برای بدن

سلامت اندام‌های داخلی بدن

کارشناسان تغذیه دانشکده پزشکی دانشگاه جان هاپکینز می‌گویند، قهوه حاوی آنتی اکسیدان‌ها و سایر مواد فعال است که ممکن است التهابات داخلی بدن را کاهش داده و در برابر بیماری‌ها محافظت کند.

 

کلیه

 

مطالعه ای بر روی ۲۱۷۸۸۳ شرکت کننده، ارتباط بین مصرف کافئین و خطر ابتلا به سنگ کلیه را مورد تجزیه و تحلیل قرار داد.
نتیجه این تحقیقات حاکی از آن بود؛ کسانی که کافئین بیشتری مصرف می‌کردند، کمتر در معرض خطر ابتلا به سنگ کلیه بودند.

 

کبد

 

هم قهوه معمولی و هم قهوه بدون کافئین اثر محافظتی روی کبد دارند. تحقیقات نشان می‌دهدا،فرادی که قهوه می‌نوشند نسبت به افرادی که قهوه نمی‌نوشند، به احتمال بیشتری سطح آنزیم کبدی در محدوده سالم‌تری دارند.

 

 روده بزرگ

 

با مصرف کافئین احتمال ابتلای به سرطان روده بزرگ بسیار پایین خواهد آمد.
از هر 23 زن یک نفر به سرطان روده بزرگ مبتلا می‌شود؛ اما محققان دریافتند افرادی که قهوه می‌نوشند 26 درصد کمتر در معرض ابتلا به سرطان کولورکتال یا روده بزرگ قرار می‌گیرند.

 

سلامت روان

قهوه و کافئین موجود در آن، خطر خودکشی را کاهش می‌دهد. مطالعه‌ای که در سال 2013 توسط دانشکده بهداشت عمومی هاروارد انجام شد، نشان داد، در گروه افرادی که روزانه دو تا سه فنجان قهوه کافئین‌دار می‌نوشند، خطر خودکشی تا 45 درصد کاهش می‌یابد. احتمالاً دلیل آن اثر محرک کافئین است که به بهبود خلق‌و‌خو، افزایش حس سرزدگی و احساسات مثبت افراد کمک می‌کند.
متخصصین سلامت معتقدند، این تاثیر مثبت بر خلق و خوی افراد، همان چیزی است که بیشتر مردم را به نوشیدنی‌های کافئین‌دار گره می‌زند.