مراحل و نکات ضروری برای تبدیل شدن به یک باریستای حرفه‌ای

وقتی در کافه پشت میز نشسته‌اید و منتظرید قهوه‌تان آماده شود، احتمالا باریستا را در حال کار تماشا می‌کنید؛ این‌جور مواقع با خودتان چه می‌گویید؟ فکر می‌‌کنید شغل باریستایی جذاب و پرجنب‌وجوش است یا برعکس، تعامل الزامی با افراد مختلف و حجم کار زیادش را خسته‌کننده ‌می‌بینید؟

نظرتان هرچه که باشد، حتما تایید می‌کنید که این روزها کار به عنوان باریستا محبوبیت زیادی دارد. در واقع، با شکوفایی فرهنگ قهوه‌نوشی و کافه‌نشینی، تقاضای نیروی کار برای موقعیت باریستای حرفه‌ای در کافه‌ و کافی‌شاپ‌ها افزایش یافته است و روزبه‌روز تعداد علاقه‌مندانی که می‌پرسند چگونه باریستای حرفه‌ای شویم بیشتر می‌شود.

پس این مطلب مجله قهوه را به پاسخ کامل سوال بالا اختصاص می‌دهیم؛ بررسی می‌کنیم مهارت‌ها و تکنیک‌های لازم برای باریستای حرفه‌ای شدن چیست و مسیر یادگیری این شغل جذاب چه ایستگاه‌هایی دارد. در این راهنمای آموزشی با ما همراه شوید.

باریستای حرفه‌ای کیست؟

بیایید اول ببینیم داستان پشت واژه باریستا چیست. کلمه باریستا (Baˈrista) از زبان ایتالیایی می‌آید و ابتدا به معنی  بارتندر یا متصدی بار بود؛ یعنی همان کسی که پشت پیشخان کافه می‌ایستاد و نوشیدنی‌های گرم (انواع قهوه، اسپرسو و ترکیبی‌های بر پایه اسپرسو)، نوشیدنی‌های سرد الکلی و غیرالکلی و تنقلات را آماده و سرو می‌کرد.

بعدها با تخصصی‌تر شدن خدمات حرفه‌ای کافه و کافی‌شاپ و بارهای مختلف، فرق باریستا و بارتندر مشخص‌تر شد و این دو به صورت دو شغل کاملا مجزا درآمدند. امروزه در بیشتر کشورها باریستا را عمدتا مسئول تهیه و سرو اسپرسو و نوشیدنی‌های ترکیبی بر پایه آن می‌دانند.

 حالا ببینیم باریستای حرفه‌ای کیست.

باریستای حرفه‌ای فردی است که پس از گذراندن دوره‌های آموزشی و تجربه و تمرین زیاد، بر مهارت‌های ضروری شغل خود یعنی این سه دسته کاملا مسلط شده باشد:

• مهارت‌های پایه‌ای: شناخت قهوه، هنر آسیاب، کار با اسپرسوساز، آشنایی کلی با انواع دستگاه‌ها و ابزارهای دم‌آوری و سازوکار، تمیزکاری و نگه‌داری آن‌ها؛
• مهارت‌های تخصصی: دم‌آوری به روش‌های مختلف، عصاره‌گیری اسپرسو و تهیه انواع نوشیدنی‌های ترکیبی، اجرای لاته آرت و کاپینگ یا قهوه‌آزمایی؛
• مهارت‌های ارتباطی و مدیریتی: مدیریت زمان، کار مستقل/تیمی و خدمات مشتری.

مراحل تبدیل شدن به باریستای حرفه‌ای

برای تبدیل شدن به باریستا حرفه‌ای باید مسیری را بگذرانید که شامل یادگیری مهارت‌های بالا و تمرین و تجربه عملی آن‌ها باشد. شرکت در دوره‌های آموزش باریستا بهترین گزینه برای رسیدن به این هدف به حساب می‌آید. هنر باریستا این است که اشتیاق و علاقه خود را با تکنیک‌های پایه و پیشرفته‌ای که در این دوره‌ها یاد می‌گیرد هماهنگ‌ کند و شخصیتی حرفه‌ای بسازد.

بیایید مراحل اصلی حرفه‌ای شدن در شغل باریستا را با هم مرور کنیم.

1. آشنایی با قهوه

وقتی می‌گوییم آشنایی با قهوه، یعنی پیش از هر چیز، شناخت کلی گونه‌ها و زیرگونه‌های قهوه و مهم‌ترین گونه‌ها که همان عربیکا و روبوستا است با مشخصات دقیق طعم و عطر و رایحه‌ و محتویاتشان (پروفایل طعمی قهوه). روش‌های فراوری قهوه، مفهوم رست قهوه و انواع درجات برشته‌کاری و آشنایی با اصطلاحاتی مانند تن‌واری یا بادی قهوه، اسیدیته و طعم‌یاد نیز در مراحل اولیه آموزش باریستا به فرد آموخته می‌شود.

2. یادگیری کار با دستگاه‌ها و ابزارها

پایه مهم هر دوره‌ای در زمینه آموزش باریستا، آشنایی با روش استفاده از ابزارها و دستگاه‌هایی است که بدون آن‌ها درست کردن یک قهوه ساده هم امکان‌پذیر نیست، چه رسد به ارائه خدمات حرفه‌ای کافه.

مربی شما در این مرحله، تکنیک‌های پایه‌ای باریستا را یادتان می‌دهد، یعنی:

• کالیبره کردن آسیاب و کار با انواع آسیاب برقی و دستی ؛
• طرز کار با دستگاه اسپرسوساز؛
• دوزینگ و تمپ کردن قهوه (فشردن قهوه در پورتافیلتر با فشار یکنواخت) برای عصاره‌گیری اسپرسوی عالی؛
• کار با انواع قهوه‌ساز و ابزارهای تهیه قهوه دمی؛
• روش‌های نگه‌داری، تمیزکاری و رفع عیب‌های ساده این ‌دستگاه‌ها.

3. یادگیری تکنیک‌های قهوه‌سازی

حالا دیگر شما مهارت‌های پایه‌ای باریستا را آموخته‌اید و نوبت به یادگیری مهارت‌های تخصصی رسیده‌ است. در این مرحله، تکنیک‌های قهوه‌سازی را یاد می‌گیرید، یعنی می‌آموزید دم‌آوری/عصاره‌گیری قهوه را به روش‌های مختلف و با ابزارهای متنوع انجام دهید.

اول با تمرین‌ بر طرز تهیه اسپرسو مسلط می‌شوید و سپس به سراغ روش‌های تهیه انواع قهوه دمی می‌روید (روش چکانه‌ای یا پور اوور با وی 60، کمکس، آئروپرس و کلور دریپر یا روش غوطه‌وری با فرنچ پرس، جذوه، سایفون یا قهوه‌ساز کلدبرو).

ضمنا می‌آموزید که عوامل مختلفی چون نسبت قهوه به آب، فشار، دما، زمان و نوع قهوه چه تاثیری بر کیفیت و طعم نوشیدنی نهایی می‌گذارند.

4. یادگیری تهیه نوشیدنی‌های ترکیبی

مرحله بعدی در مسیر تبدیل شدن به باریستای حرفه‌ای این است که یاد بگیرید نوشیدنی‌های ترکیبی قهوه را که محبوب مشتریان کافه‌ها و کافی‌شاپ‌ها است با کیفیت بالا و ظاهر جذاب درست کنید. به طور خلاصه، این مرحله شامل آموزش‌های زیر خواهد بود:

• طرز تهیه کاپوچینو ؛
• روش درست کردن لاته؛
• طرز تهیه موکاچینو؛

در کنار این سه، دستور تهیه دیگر نوشیدنی‌های ترکیبی اسپرسو و شیر مانند فلت وایت، ماکیاتو و تنوع آن‌ها (لاته ماکیاتو، کارامل ماکیاتو، وایت موکا،

لاته با طعم‌‌های مختلف) را نیز یاد می‌گیرید.

این مرحله دوره آموزش باریستا یک بخش جذاب دیگر هم دارد: آشنایی با روش تهیه نوشیدنی‌های سرد قهوه، یعنی کلدبرو (قهوه ‌سرددم)، آیس لاته، آیس موکا، آیس آمریکانو، فراپه (فراپاچینو) و دسرهای محبوبی مانند آفوگاتو .

5. لاته آرت

یکی از مهم‌ترین مهارت‌های لازم برای یک باریستای حرفه‌ای، لاته آرت است، یعنی ایجاد طرح‌های متنوع روی نوشیدنی‌های قهوه با ریختن هنرمندانه و الگودار ریزفوم‌های مخملی شیر روی سطح آن‌ها. فنجانی که با طرح‌های جذاب و حرفه‌ای گل و لاله و قو برای مشتری برده می‌شود، مهارت‌های باریستا، کیفیت بالای دستگاه‌ها و مواد اولیه و تسلط بر کنترل فرایند را نشان می‌دهد.

شما در این مرحله، اول همه روش‌های تهیه کف یا فوم شیر را یاد می‌گیرید و سپس با بافت‌دهی شیر لبنی و گیاهی، نحوه تغییر رفتار کف بسته به نوع شیر و محتوای چربی،   انتخاب شیر مناسب اسپرسو برای فوم و طعم عالی و ایجاد الگوهای ظریف فوم آشنا می‌شوید. بعد به سراغ ایجاد طرح‌های ساده‌ می‌روید، اما زدن لاته آرت با طرح‌های پیچیده‌تر بیش از هرچیز به تمرین مداوم نیاز دارد.

6. کاپینگ

کاپینگ (Cupping) یا قهوه‌آزمایی یکی از تکنیک‌های پیشرفته باریستا است. در این مرحله شما طیف طعم‌ها و عطرهای قهوه دم‌شده را با بو کردن عمیق، چشیدن و ثبت ویژگی‌ها یاد می‌گیرید.

مربی دوره آموزش باریستا در اینجا به شما می‌آموزد که نت‌های مختلف طعم و رایحه قهوه، بدنه/بادی (بافت یا حس دهانی قهوه)، شیرینی و تلخی، میزان اسیدیته (یعنی احساس تند و تیز) و طعمی را که پس از آن نوشیدن در کام شما می‌ماند (طعم‌یاد) ارزیابی کنید و تشخیص دهید.

7. آموزش مهارت‌های ارتباطی و مدیریتی

بعد از همه موارد بالا نوبت به مهارت‌های نرم ارتباطی و مدیریتی می‌رسد. این مهارت‌ها شامل مدیریت زمان، کار مستقل/تیمی و خدمات مشتری است و می‌توانید جنبه نظری آن‌ها را از مربی دوره یا با مطالعه کتاب‌های منبع بیاموزید. اما تبدیل شدن به باریستای حرفه‌ای زمانی آغاز می‌شود که همه این آموخته‌ها را در محیط کافه و در برخورد با مشتریان و سفارش‌های مختلف، تجربه کنید.

در واقع، فقط با کارآموزی و تمرین در فضای واقعی است که بر سرویس‌دهی حرفه‌ای در کافه مسلط می‌شوید و می‌توانید ضمن شناخت شیوه درست رفتار با مشتریان، سرعت عمل و تمرکز خود را هنگام آماده‌سازی سفارش‌ها بالا ببرید و تجربه‌ رضایت‌بخشی برای آن‌ها بسازید.

حرف آخر

در این مطلب بررسی کردیم که چگونه باریستا حرفه ای شویم، یعنی برای تسلط بر مهارت‌های این شغل جذاب باید چه مسیری را بپیماییم و کدام مهارت‌ها را بیاموزیم.

برای تبدیل شدن به باریستای حرفه‌ای پس از یادگیری تکنیک‌های پایه و پیشرفته باید دانش و و خلاقیتتان را با ظرافت به کار بگیرید تا حاصل کارتان روزبه‌روز پرطرفدارتر شود.

حواستان باشد برای آنکه در دنیای پرسرعت قهوه و کافه‌داری امروز باریستای حرفه‌ای بمانید باید به‌روزرسانی مداوم دانشتان را مدام به‌روز کنید. پس مرتب به مجله قهوه سر بزنید؛ چون ما هربار با آموزش‌های جامع و راهنما‌های کاربردی برای رشد حرفه شما در دنیای تخصصی قهوه برمی‌گردیم.

سؤالات متداول

باریستا حرفه‌ای چه مهارت‌هایی باید داشته باشد؟

مهارت‌های پایه‌ (شناخت قهوه، هنر آسیاب، کار با اسپرسوساز، آشنایی کلی با انواع دستگاه‌ها و ابزارهای دم‌آوری و سازوکار، تمیزکاری و نگه‌داری آن‌ها)؛ مهارت‌های تخصصی (دم‌آوری قهوه به روش‌های مختلف، تهیه انواع نوشیدنی‌های ترکیبی، اجرای لاته آرت و کاپینگ)؛ مهارت‌های ارتباطی و مدیریتی (مدیریت زمان، کار مستقل/تیمی و خدمات مشتری).

 

چگونه می‌توانم در زمینه قهوه‌سازی تخصصی‌تر شوم؟

با شرکت در دوره‌های آموزش باریستا، تمرین مداوم، مطالعه درباره انواع قهوه و حضور در رویدادهای تخصصی قهوه.

 

یادگیری لاته آرت چقدر زمان می‌برد؟

بسته به میزان پشتکارتان معمولا می‌توانید با چند هفته تمرین روزانه به مهارت اجرای طرح‌های ساده دست یابید و با چند ماه تمرین منظم به سطح حرفه‌ای برسید.

 

آیا برای باریستا شدن نیاز به مدرک خاصی است؟

باریستا شدن مدرک رسمی نمی‌خواهد، اما اگر گواهینامه‌ معتبری از آکادمی‌ها‌/موسسات آموزشی داشته باشید در یافتن شغل بهتر به شما کمک خواهد کرد.

 

درآمد باریستا حرفه‌ای چقدر است؟

درآمد باریستا بسته به سطح تجربه، مهارت و محل کار او متفاوت است، اما باریستاهای حرفه‌ای در کافه‌های شلوغ و معروف معمولا حقوق بالایی می‌گیرند.

منبع

https://espressoacademy.it/en/coffee-guide/how-to-become-a-successful-barista/